Muren doorbreken

In deze blog besteed ik aandacht hoe je met simpele technieken in bemiddelen en communiceren al veel kunt bereiken. Ik bespreek dit aan de hand van een sitcom uit de jaren ´90 waar een komische (en zeer onwaarschijnlijke) situatie zich voordoet maar waar toch mooie dingen in te ontdekken zijn.

Everbody loves Raymond

De 35+ lezers zullen zich vast de serie 'Everbody loves Raymond' herinneren. Deze is immers op vele zenders uitgezonden en herhaald. De serie is heel losjes gebaseerd op het echte leven van een van de hoofdrolspelers Ray Romano. De rode draad van de serie is dat Ray samen met zijn vrouw Debra en hun kinderen tegenover Ray's bemoeizuchtige en excentrieke ouders wonen. Tot grote ergenis van, vooral, Debra vallen de ouders meerdere keren per dag ongevraagd binnen en dit leidt tot hilarische taferelen met enige herkenning voor vele kijkers, zij het dan enorm uitvergroot.

Muur doorbreken

In de aflevering die ik in deze blog als voorbeeld wil gebruiken gebeurt er wel iets heel extreems. De ouders van Ray rijden met hun auto dwars door de muur hun woonkamer binnen. Moeder zat achter het stuur en geeft haar echtgenoot de schuld want de remmen van de auto zouden niet deugen. Een enorme ravage is het gevolg. Waarbij de vader van Ray vooral aandacht heeft voor het kapotte achterlicht van de auto en een kras. Ray blijft verbazend rustig en wordt niet boos. Tot onbegrip van zijn vrouw.

De muur wordt gemaakt en als Ray thuiskomt en het resultaat bekijkt is hij in eerste instantie tevreden. Maar dan ziet hij het: Het nieuwe behang wijkt af van het oude behang op de overige muren. En dan gebeurt het: Hij barst uit in woede. Het feit dat op hetzelfde moment zijn ouders binnen komen en nonchalant reageren op zijn onvrede is als olie op het vuur.

Hij wil zijn ouders het huis uit gooien, die nog steeds niet begrijpen waarom hij zo boos is. Debra grijpt in en sommeert iedereen om te gaan zitten en gaat een bemiddelingspoging doen tussen haar man en zijn ouders. Tijdens deze bemiddeling zien we haar een 'light' versie van mediation toepassen. Ze zorgt voor een de-escalatie door de deelnemers aan te sporen vriendelijke of neutrale woorden te gebruiken. Ze parafraseert, hierin herhaal je als luisteraar in je eigen woorden wat de ander zojuist heeft gezegd om te laten merken dat je hem/haar gehoord hebt en het ook voor de anderen duidelijk is. Ray houdt eerst vol dat het om het behang gaat maar Debra zegt letterlijk 'Het gaat om meer dan alleen het behang' het mooie wat je ziet is dat Ray uiteindelijk van zijn standpunt: Het behang deugt niet en dat is jullie schuld' naar zijn behoefte gaat. Een behoefte om gehoord te worden. Hij geeft aan dat zijn ouders teveel zijn grenzen overschrijden en dat hij op zijn minst een excuses had willen hebben voor het doorboren van zijn muur met een voertuig. De ouders luisteren en bieden hun excuses aan. Ray zijn boosheid zakt, hij voelt zich kennelijk gehoord en is in zijn behoefte voorzien. Aan het feit dat zijn ouders meteen in hun oude gedrag vallen door te blijven plakken in huis, stoort hij zich niet. De vader besteld zelfs nogal gebiedend een glas ijsthee, of Debra, die met verbazing de laatste ontwikkeling heeft gevolgd, dat even wil gaan halen..

Scene

Natuurlijk is dit verhaal geschreven ter vermaak en niet zozeer om er lering uit te trekken. Maar door met een andere bril ernaar te kijken zie je toch, dat het zelfs in zoiets als een sitcom, communicatie het toverwoord is. En soms lukt dat even niet totdat je iemand erbij haalt die door de juiste technieken, vragen te stellen de boodschap eruit weet te filteren. Hier werd niet alleen letterlijk een muur doorbroken maar ook figuurlijk. Want de persoon in kwestie kon eindelijk zeggen wat hem dwarszit en werd daarin erkend. Want conflicten zijn net als mensen, ze hebben behoefte aan erkenning.