Wat wil ik?

Het lijkt zo eenvoudig: Wat wil ik? Je kunt hem ook iets anders stellen: Wat heb ik nodig? Wat mis ik? Waar heb ik behoefte aan? In de basale lichaamsfuncties is het duidelijk. We hebben honger of dorst, willen slapen of moeten naar het toilet. Of eigenlijk is het niet zo eenvoudig. Een vernuftig systeem van zenuwcellen geeft aan onze hersenen aan dat het tijd wordt om bijvoorbeeld dat glas water te pakken.

Dat wil ik niet!

Bij complexere zaken zoals: emoties en behoeften vinden we het veel lastiger om te bepalen wat we willen. Of eigenlijk wat heb ik nodig? In een conflict is het het soms nóg lastiger om duidelijk te maken wat je nodig hebt. Mensen zijn geneigd om vooral naar de ander te kijken, omdat zij iets wel of juist niet doen hebben wij daar last van. Ook lijkt het bepalen van wat we niet willen een stuk eenvoudiger dan wat we wel willen. Toch kan dat namelijk een aanwijzing zijn. Zo zei een cliënt ooit 'Ik weet niet wat ik wil, ik ben erg aan het worstelen en ben bang om de controle kwijt te raken'  Daar kun je dus uit halen ik wil niet de controle verliezen. We weten dus ook wat deze cliënt wel wil: zoveel mogelijk controle.

Peuters

Een mooi voorbeeld is de peuter. Misschien ben je bekend met de twee is nee? Dat rijmpje is niet voor niets verzonnen. Inderdaad, een peuter weet vooral heel goed wat hij/zij niet wil. Ook weten ze heel goed wat ze wel willen. Ze willen zelf hun jas dichtdoen of nog een koekje. Wordt ze niet gegeven wat ze willen of 'dwing' je ze te doen wat ze niet willen dan kun je rekenen op een stevige driftbui. Ik heb ook ooit naast een gillend en krijsend kind gestaan die op de stoep lag voor de ingang van de supermarkt. Mensen keken me meewarig aan, tja ik kon niet veel anders doen dan rustig blijven. Er is bij het kind zo'n frustratie ontstaan dat ze het ook niet meer weten.

  Volwassenen

Als volwassene vinden we het veel moeilijker om duidelijk te maken wat we willen. En als we niet voorzien worden in onze behoefte? Gaan we dan ook schreeuwen en op de grond liggen? Nee, die strategie gebruiken we niet meer. Toch raken we eerder in conflict als we gefrustreerd zijn. Er is ons ondertussen geleerd onze emoties te beheersen en niet meer op de grond te gaan gillen maar eigenlijk doen we hetzelfde, zij het wat geraffineerder. In een ruzie of conflict kan het helpen om eens goed onder onze eigen motorkap te kijken, te reflecteren op onszelf en ons gedrag. En dan te kijken waarom voel ik die frustratie? Wat wil ik eigenlijk van de ander? Door dit eens goed te onderzoeken kunnen we duidelijk maken aan de ander waar we behoefte aan hebben en dan kan de ander daar op reageren en wie weet zelfs wat tegemoet komen. Tijdens mediationgesprekken ga ik op zoek naar die behoeften bij partijen. Ik geef ze als het ware even de spiegel aan, of houd die 'motorkap' omhoog. Waar loopt het niet lekker? En waar is 'onderhoud' nodig. Dan heb je een opening en kan men verder. Verbeter de wereld begin bij jezelf  was ooit een slogan van een overheidscampagne en kan ook helpend zijn bij het oplossen van een conflict. Eerst naar jezelf kijken en dan pas naar de ander.